ചിന്താനന്ദനം

സുന്ദരം ശുഭചിന്തപൂത്തു നിതാന്തമോഹനകാന്തിയിൽ

നന്ദനം സ്ഫുടവൃന്ദമാൽ, ഹൃദയാരവിന്ദമരന്ദവും 

സ്പന്ദനം, തുടിയന്തരാളമൃദംഗമായ് മൃദുമന്ത്രണം

ചന്ദനപ്രിയഗന്ധതുന്ദില മന്ദമാരുതചാമരം

  

(നന്ദനം - ഇന്ദ്രന്റെ പൂന്തോട്ടം സ്ഫുടം - വിടര്‍ന്ന പൂക്കളോടെ നില്‍ക്കുന്ന മരം തുന്ദില - വഹിക്കുന്ന)

 

ശംബരദ്യുതിയംബരീഷണബിംബമേകി തെളിച്ചമായ്

അംബകം മറമൂടിടും മിഴിനീരിലൻപൊടു ചുംബനം

കംബരസ്മിതരശ്മിയായ് വരുമശ്രുബിന്ദുവിലാ കതിർ

അംബരം പടരുമ്പൊഴോ വരുമിമ്പമായ്  മഴവില്ലൊളി

(ശംബര - ഉത്തമ/ശ്രേഷ്ഠമായ അംബരീഷണൻ - സൂര്യൻ അംബകം - കണ്ണ് കംബര - പലനിറമുള്ള )

ഉന്മുകം, നിറവെൺമതിപ്രതി, വാങ്മയം തമഭഞ്ജനം

കന്മഷം കരികന്മതിൽ ദൃഢവന്മതിൽ തകരും മടം

പൊന്മനം നിറനന്മപൂത്തതു തിന്മയസ്തമയം മണം

സന്മനസ്സിലെ തന്മ തന്നിനിമയ്ക്കുതാൻ ദിനമുൻമുഖം

(ഉന്മുകം - പന്തം പ്രതി - പോലെ/സദൃശം വാങ്മയം -  വാക്സ്വരൂപം/പദപ്രവാഹം  മടം - അഴക് ഉന്മുഖ - ലക്ഷ്യമാക്കിയ/അതിലേക്ക് മുഖമുയർത്തിയ)

യുക്തിയിൽ വരുമുക്തികൾ സരളോക്തികൾ പ്രബലോക്തികൾ

ശക്തിതന്നു നിരുക്തമോടതു തപ്തമാനസസിക്തമായ്

വ്യക്തമാം പദപങ്ക്തിയാലെ, സമാപ്തിപൂണ്ടു വിരക്തി തൻ

തിക്തമാം നിമിഷങ്ങ,ളുത്തമ തൃപ്തിയോടെ ശുഭാപ്തിയായ്

(ഉക്തി - വാക്ക് നിരുക്തം - ശബ്ദങ്ങളുടെ നിഷ്പത്തിവിവരണം സിക്ത - നനച്ച)

ആശ്രയം പദമാം ശ്രണി, ക്ഷരമാകെ വിശ്രുതമക്ഷരം

അശ്രുതധ്വനി ശുശ്രുവാണി പകർന്നപാലിലെ മിശ്രിതം

ആ ശ്രുതം ശചി ശക്വരത്തിലെ

ശാണശാണിതമീണമാ-

ക്കാൻ ശ്രമം ശതതന്ത്രിമീട്ടിയ ശർമിപോൽ ശൃണുവെൻ ശ്രുതി

(ശ്രണി - കൂട്ടം ക്ഷരം - പ്രകൃതി വിശ്രുത - ഒഴുകുന്ന അക്ഷരം - നാശമില്ലാത്തത് ശുശ്രു - അമ്മ ശ്രുതം - പഠിത്തം ശചി - വാഗ്മിത്വം ശക്വരം - വിരൽ ശാണശാണിതം - ഉരകല്ലിലുരച്ച് മൂർച്ച കൂട്ടിയ ശർമി - സന്തുഷ്ടിയുള്ള)

നെഞ്ചിലോ കിളിപഞ്ചമംവിളി, കൊഞ്ചിശാരിക മഞ്ജുളം

തഞ്ചിടും ശ്രുതിതന്ന വാഞ്ഛയിലുള്ളിലായ് കവിലാഞ്ഛനം

കുഞ്ചികത്തിരി മഞ്ജുഭാവന കുഞ്ചമിട്ടൊരു മഞ്ജുഷ

അഞ്ചിടും പദകഞ്ചകാന്തി വിപഞ്ചിമീട്ടി സമഞ്ജസം

(കുഞ്ചികം -  മുളയുടെ നാമ്പ്  കുഞ്ചം - പൂങ്കൊത്ത്/കതിർക്കുല മഞ്ജുഷ - പൂക്കൂട കഞ്ചം - താമര സമഞ്ജസം -  ഉചിതമായതിൽ നിന്നും മാറാതെ)

സത്യമോ? പദമൗക്തികം തരുമത്യയിദ്യുതിയുത്കടം

നിത്യനിർവൃതിപൂത്തവാടി വിഹൃത്യഭാവന തഥ്യയോ

മർത്യമാനസവൃത്തികൾക്കമരത്വമായി നിപാത്യമാം

കൃത്യചിന്തന വിത്തുപാകി വളർത്തിയൊക്കെ വിടർത്തിയോ

(മൗക്തികം - മുത്ത്  അത്യയി - കവിയുന്ന വിഹൃത്യ - വികസിപ്പിച്ച നിപാത്യ - നിപതിപ്പിക്കപ്പെട്ട കൃത്യ - ശരിയായ)

വൃത്തം : മല്ലിക

പ്രാസം : അനുപ്രാസം